بیانیه جامعه دندانپزشکی ایران به مناسبت «روز دندانپزشکی»
به نقل از دندانه : ۲۳ فروردین ماه سالروز تصویب قانون بهداشتکار دهان و دندان در سال ۱۳۶۰ است. این روز توسط دولت وقت «روز دندانپزشکی» نام نهاده شده است. اگرچه غالبا اعضای جامعه دندانپزشکی کشور همواره نسبت به این نحوه نامگذاری ایرادات و اعتراضاتی داشتهاند، لیکن نامگذاری این روز به نام «سلامت دهان و دندان» در هفته سلامت فرصتی است برای بیان مسائل و مشکلات دندانپزشکی کشور.
اگر میخواهیم «سلامت دهان برای همه» باشد، نیازمند تغییر رفتار جدی در سه گروه «مردم»، «دولت» و «جامعه» هستیم.
الف) مردم
متاسفانه با وجود بالا رفتن دانش و اطلاعات و پیشرفتهای فراوان بشر در حوزههای مختلف، توجه به امر سلامت و خصوصا سلامت دهان جدی گرفته نمیشود.
کمتوجهی به اصلاح الگوی تغذیه و عدم پرهیز از الگوی تغذیه پوسیدگیزا، روند رو به فزونی استعمال دخانیات، بیعلاقگی نسبت به افزایش سواد سلامت دهان، عدم توجه به پیشگیری، سهلانگاری در درمانهای دندانپزشکی در مراحل ابتدایی پوسیدگی و بیماریهای دهان و در نهایت حذف درمانهای دندانپزشکی از سبد هزینههای خانوار، از جمله موارد زمینهساز کاهش شاخصهای مربوط به سلامت دهان در جامعه است.
جدا از وظایف دولت، دندانپزشکان و رسانهها، دشواری تامین هزینههای زندگی و مشکلات اقتصادی در جامعه بیش از گذشته میبایست مردم را متوجه این امر مهم کند که ارزش توجه به سلامت دهان کمتر از توجه به سایر نیازهای امروز شهروندان نیست. در این بین مطالبهگری از مداخله کنندگان در امر سلامت دهان نیز جزو حقوق بلامنازع مردم است.
ب) دولت
در ساختار قدرت در کشور ما دولت به معنی عام آن و قوه مجریه به معنی خاص موظف به تامین سلامت مردم است. متاسفانه اهمیت سلامت دهان حتی برای مسئولین دولتی و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی که عمدتاً از همکاران پزشک ما هستند به درستی شناخته نشده است.
عدم توجه به ساختار سازی مناسب برای ارتقاء سلامت دهان و دندان، تغییرات پیاپی جایگاه سازمانیِ متولیان سلامت دهان و دندان،
کمبود منابع مالی و توزیع نامناسب همین منابع، عدم فراگیری پوشش بیمهای در درمانهای دندانپزشکی از جمله مواردی است که موجب شده شاخص سلامت دهان و دندان نسبت به سایر شاخصهای پیشگیری و سلامت در سایر قسمتها از پیشرفت مناسب برخوردار نباشد.
اگرچه در طی سالهای اخیر و در دولت تدبیر و امید رشد قابل توجهی در بودجه سلامت دهان به وجود آمد لیکن نحوه هزینهکرد منابع موجود به گونهای بود که به اعتقاد کارشناسان نتوانسته در بهبود شاخصهای سلامت و میزان رضایتمندی مردم از درمانهای دندانپزشکی تاثیر مثبت و موثری داشته باشد.
همچون سالهای گذشته، در سالهای پیش رو وجود تنگناهای اقتصادی محتمل خواهد بود. لذا اگرچه از دولت برای تخصیص منابع مالی بیشتر توقعی نیست، لیکن انتظار میرود با اصلاح سیاستها و مشورت با کارشناسان امر، تخصیص منابع به درستی انجام شده و نگاه درمانمحور و کارهای شعاری و دهان پر کن جای خود را به اندیشههای سلامت محور و زیربنایی بدهد.
در همین راستا معتقدیم تا تجمیع وظایف و اختیارات در نهاد قدرتمندی در حد «سازمان دندان پزشکی و سلامت دهان» صورت نگیرد، تشتت در بین مراجع مختلف حوزه «آموزش»، «بهداشت»، «درمان» و «تجهیزات دندانپزشکی» ما را به سر منزل مقصود نخواهد رساند.
ج) جامعه دندانپزشکی
جامعه پزشکی و دندانپزشکی کشور این روزها بیش از همیشه از نامهربانیها رنج میبرد. متاسفانه در شرایطی که اوضاع نابسامان اقتصادی معیشت مردم را با دشواری مواجه نموده، عدم تأمین مخارج درمان توسط سازمانهای بیمهگر، درمانِ درد را برای ایشان ناممکن ساخته است. اولین و آسانترین راه برای فرافکنی، هجمه به اعضای خدوم جامعه پزشکی و دندانپزشکی کشور است.
تعدد دانشکدههای دندانپزشکی با افت کیفیت آموزش علمی و عملی، پذیرش مازاد بر نیاز دانشجو در رشته دندانپزشکی، تسهیل ورود دانشجویان خارج کشور و نابرابری آموزشی، دشواری تعهدات خدمتی و جذب همکاران جوان به بازار ارائه خدمات درمانی، بالا رفتن نامناسب هزینههای ارائه خدمات دندانپزشکی از جمله مکان، تجهیزات، نیروی انسانی، مالیات، عوارض و سایر خدمات جانبی، پایین بودن نامتناسب تعرفه دندانپزشکی، فشارهای حقوقی و قضایی به دندانپزشکان، نگاه غیر واقعی به میزان درآمد حاصله همکاران دندانپزشک و در نهایت هجمه بیسابقه به اعضای خدوم جامعه پزشکی و دندانپزشکی از جمله مشکلات همکاران ما در این روزهاست.
با این وجود همکاران عزیز بایستی تلاش کنند همچون گذشته در بالا بردن هر چه بیشتر دانش خود با حضور در کنگرهها و برنامههای علمی، کسب مهارت بیشتر با حضور عملی با حضور در کارگاهها و دوره های کوتاه مدت، انجام درمانهای با کیفیت و حذف درمانهای اضافی، آموزش بهداشت عمومی و افزایش سواد سلامت دهان بیماران، سرلوحه قرار دادن قوانین و مقررات در ارایه خدمات درمانی و تعرفه مصوب، همراهی مالی با بیماران نیازمند خصوصاً در شرایط دشوار کنونی، حفظ احترام بیماران در برخورد، نوبتدهی و نحوه ارایه درمان و در نهایت رعایت کامل و بدون تنزل اخلاق حرفهای، ضمن عمل به وظیفه انسانی و حرفهای خود موجبات آسایش مردم و اعتماد افزونتر آنان به جامعه پزشکی و دندانپزشکی را فراهم آورند.
در پایان ضمن گرامیداشت روز دندانپزشکی و تبریک به کلیه دندانپزشکان، دندانسازان، بهداشتکاران، تکنسینهای سلامت دهان و خانوادههای عزیز ایشان، لازم میدانیم از زحمات شبانهروزی همه خدمتگزاران عرصه سلامت خصوصا سلامت دهان سپاسگزاری نماییم.
جدا از برگزاری برخی مراسم در مراکز استانها که بهانهای برای جمع شدن همکاران و خانوادههای ایشان است، امسال در تهران برنامه جشن روز دندانپزشکی را برگزار نمیکنیم و هزینههای این مراسم و نیز مبالغ جمعآوری شده در سایر مراسمها به هموطنان سیلزده تقدیم خواهد شد. باشد که قطرهای باشد در کنار دریای محبت مردم عزیز کشورمان و اندکی از آلام و سختی مردم نجیبمان در استانهای مصیبتزده بکاهد.