دکتر رضا عمرانی
با ثبت اختراع و یا حتی کپی نمونه های خارجی، با انتشار چند مقاله حتی شخصی و پولی، با اخذ مدرک تحصیلی، تک فرزندی، ورود به دانشگاه با سهمیه و هزاران راه دیگر این امکان را دارند که از پدیده ای به نام «خدمت به بشریت» محروم شوند. یعنی شما را از گذراندن دوره ای مثل سربازی یا ستادی که می گویند مقدس است معاف می کنند!
طرح نیروی انسانی مورد اعتراض بسیاری است و شاید دلیل آن نه در هدف ذاتی بلکه در نحوه اجرای آن باشد و مهم ترین دلیل آن ناهمواری در اجرا و بی عدالتی در توزیع است. این دوره نیز مانند بسیاری از پدیده های اجتماعی در کشور ما وابسته به تعطیلات است و جالب ترین نکته این است که معاف بودن از آن نوعی ثواب است!
برنامه ریزی نیروی کار یکی از دغدغه های اولیه جامعه پزشکی است. دندانپزشکان همچنین باید به طور متوسط نزدیک به دو سال را در زمینه هایی که با تصمیم مشترک آنها با وزارتخانه نهایی می شود، سپری کنند. خرج کردن در نگاه اول، آنقدرها هم بد نیست. بیمه بازنشستگی، متوسط حقوق دریافتی در ساعات اداری برای فردی که هنوز به اندازه کافی جوان است، سابقه کار و کسب تجربه و خدمت به مردم. اما این پدیده هرگز طرفدارانی نداشته و همه سعی می کنند به نحوی از آن فرار کنند. ما یک بررسی کوتاه در این مورد داریم.
نابرابری های رایج در اجرای طرح نیروی کار عبارتند از:
معافیت های غیر منطقی؛ فقط برای رشته های پزشکی اجباری باشد (در حالی که سایر رشته های دانشگاهی در ایران نیز تحصیل رایگان دارند). معافیت فارغ التحصیلان و دانشجویان انتقالی از خارج از کشور (در حالی که نیمی از دانشجویان داخلی در پردیس ها و دانشگاه آزاد شهریه پرداخت می کنند، اما باید دوره طرح را بگذرانند). جسارت نقش حزب برای یافتن مکان مناسب; نابرابری جدی در تجهیزات مراکز خدمات؛ شیوه مدیریت مراکز کاملاً متفاوت از یکدیگر؛ امکان معافیت با روش های متعدد و حتی دستکاری و موارد دیگر.
بر این اساس دورانی که می تواند از یک سو حس والای خدمت به کشور و مردم را تقویت کند و به نوعی به گسترش خدمات عدالت سلامت کمک کند و بهترین پشتوانه برای کادر پزشکی جوان در بدو خدمت باشد. به یک پدیده منفور تبدیل شده است. به خصوص که روند رو به رشد مهاجرت نیز دوره رژیم را به عنوان یک مانع بزرگ می بیند. شدت این منفی گرایی به حدی است که هر از چند گاهی برای کنترل احساس تنفر، مدت آن کوتاه می شود، معافیت ها تمدید می شود، با سربازی همراه می شود و روش هایی مانند خرید این خدمت را تحت شرایط خاص پیشنهاد می کنند. شرایط و همچنین مکان هایی برای توقف موقت طرح. br />
راه حل این مشکل به سادگی ممکن نیست، زیرا ریشه اینها در دنیای پزشکی نیست، بلکه در سیستم اجتماعی ما نهفته است. حذف آن ممکن به نظر نمی رسد زیرا جایگزینی وجود ندارد و نظام پزشکی کشور کاملاً به این نیروها (حتی بی علاقه و سرد) وابسته است.
ولی ما چکار میتوانیم بکنیم؟
شاید پاسخ دشوار نباشد. اجرای عادلانه قانون کمک به کار ارزشمند است. حذف معافیت های غیر منطقی؛ حداقل 6 ماه در این مدت برای فارغ التحصیلان خارجی (با حقوق و بیمه مشابه فارغ التحصیلان داخلی) که به شدت نیازمند آشنایی با سیستم داخلی و ارائه سیستم های توزیع عادلانه مانند بومی سازی و توزیع هستند، اضافه کنید. راه عادلانه تری پیدا می شود. به یاد داشته باشید که عدم تمایل به کار و عدم تمایل به خدمت از مهمترین دستاوردهای روش فعلی اجراست. جایی که دندانپزشک طبق رسم زندانیان روی دیوار ذهنی خود خطوط مورب می کشد تا بداند روزهای رژیم کی به پایان می رسد و پایان این دوره کجا جشن گرفته می شود یا کیک و شیرینی و مهمانی!
طرح نیروی انسانی در ماهیت خود در رشد و تکامل دندانپزشک موثر است اما آنچه باعث نارضایتی می شود حاشیه های ناعادلانه آن است که به نظر می رسد تا حدودی قابل کنترل باشد.
