دانشکده های دندانپزشکی به درجات مختلف به شهریه و پول دریافتی از دانشجویان انتقالی بین المللی یا آزمون ملی بستگی دارند. این اعتیاد می تواند عواقبی داشته باشد.
دکتر رضا عمرانی
حضور تعداد زیادی از دانشجویان ایرانی دندانپزشکی در ترکیه و روسیه و البته تعداد کمتری در سایر کشورها موضوع بحث های زیادی است، اما در این یادداشت قصد نداریم به این موضوع بپردازیم. علت یا آینده این پدیده است، اما قصد داریم به این سوال بپردازیم که هزینه پرداخت های این دانشجویان در چه جهتی بوده و پیامدهای آن چیست.< br />
گسترش بی رویه دانشکده های دندانپزشکی بودجه سنگینی را به وزارت بهداشت تحمیل کرده و عملاً با کمبود بودجه برای آموزش پزشکی مواجه شده است. کار به گونه ای پیش رفته است که بخشی از این کسری بودجه با جذب دانشجویان انتقالی از خارج از کشور تامین می شود. این هزینه ها به حدی است که ورودیه انتقال در برخی دانشگاه ها به مرز یک میلیارد تومان رسیده است و جدای از آن هر دانشجو به طور متوسط 50 میلیون تومان در هر ترم پرداخت می کند. به جز افرادی که برای تکمیل واحد یا آزمون سراسری در ایران هستند، با احتساب هزینه پایان نامه باید 100 میلیون تومان به دانشگاه پرداخت کنند.
این ارقام سرسام آور بخشی از بودجه دانشگاه های سراسری را تامین می کند، اما سوال اینجاست که این وابستگی تا کجا ادامه خواهد داشت؟ از یک سو انتقال به کشور در سال های اخیر محدود شده است، هرچند هنوز افراد زیادی در انتظار پذیرش هستند و از سوی دیگر با بروز علائم اشباع در دندانپزشکی و ارز بالا، تمایل به پذیرش تحصیل در دانشگاه های خارجی کاهش یافته است و ممکن است دانشکده های دندانپزشکی نتوانند در آینده نزدیک به این بودجه اتکا کنند. این نشان دهنده مشکل اصلی یعنی وابستگی این دانشکده ها به شهریه های دریافتی از دانشجویان انتقالی است و این تا جایی است که بسیاری از دانشکده ها عملاً شهریه دریافتی را به عنوان قانون نانوشته در بودجه نهایی خود لحاظ کرده اند.
این وابستگی ممکن است باعث شود دانشکده هایی که در حال حاضر با کمبودهای زیادی مواجه هستند، با مشکلات بیشتری مواجه شوند و کار به گونه ای پیش برود که باز هم برای جبران هزینه های موجود، روش های عجیبی مانند بلیط واحدها، بلیت فروشی و … پیش برود. افزایش تعداد دانشجویان پرداخت کننده شهریه و غیره و یا تسهیل قابل توجه شرایط انتقال دانشجویان از خارج به کشور. به طوری که فرد می تواند پس از مدت کوتاهی صرفا با ثبت نام در یک کشور خارجی تحصیل خود را در یکی از دانشگاه های کشور ادامه دهد.
به نظر می رسد این وابستگی بودجه ای یکی از معضلاتی است که هنوز به طور کامل بروز نکرده است و قبل از تبدیل شدن به معضل بزرگ باید فکری برای آن کرد. اساساً پیامدهای اصلی این وابستگی این است که روسای وزارتخانه های علوم و بهداشت می توانند قوانین آموزش و پرورش را به گونه ای اصلاح کنند که اعتبارات لازم را برای دانشگاه ها جذب کنند.
راه حل چیست در دسته بندی ما قرار نمی گیرد و فرصت دیگری می طلبد. اما حداقل باید این هشدار را در نظر داشته باشیم که این اعتیاد می تواند به یک عادت خطرناک تبدیل شود. چرا که به نظر می رسد این درست نیست که دانشجویان خارج از کشور همیشه هزینه های داخل کشور را متقبل می شوند.
