مسواک بین دندانی تقریبا بهترین روش برای تمیز کردن لابلای دندان ها است. با این مسواک ها می توان ذرات ریز مواد غذایی بین دندان ها را در آورده و مانع از بروز بیماری لثه شد. اخیرا استفاده از این مسواک ها که به مسواک ارتودنسی نیز شهرت دارند افزایش پیدا کرده و ما در این بخش به طور کامل درباره آن ها توضیحاتی ارائه داده ایم.
آنچه در این مقاله میخوانید
مسواک بین دندانی چیست؟
مسواکی که آن را با نام بین دندانی می شناسیم در انگلیسی اینتردنتال یا (Interdental Brush) نام دارد. همانطور که از نامش بر می آید، این مسواک فضاهای بین دندان ها را تمیز می کند. این ها یک سر بسیار کوچک و باریک دارند که شامل تعدادی الیاف ریز و نرم است. در واقع همین بخش، اصطلاحاً فرچه این مسواک ها است.
مسواک ارتودنسی یا اینتردنتال، برعکسِ تصور بسیاری از افراد، به هیچ عنوان جایگزین مسواک های معمولی نیست، بلکه در کنار مسواک های معمولی استفاده می شود و در مجموع به ارتقاء سلامت دهان و دندان کمک می کند.
از آنجا که با مسواک معمولی تنها سطوح جلو و عقب دندان ها تمیز می شوند و عملا فضای بین دندانی دست نخورده و در معرض پوسیدگی قرار می‌گیرند، با کمک مسواک های ریز و باریکی که به خوبی وارد فضای بین دندان ها می شوند می توان این فضا ها را نیز تمیز کرد.
6 نکته ای که باید درباره مسواک های بین دندانی بدانید
- این مسواک ها بر خلاف مسواک های معمولی عمر کمتری دارند هر عدد از آن ها بین 2 تا 4 هفته می تواند استفاده شود.
- بعد از استفاده از مسواک میان دندانی، باید آن را کاملا تمیز کرد تا آماده استفاده بعدی شود
- این مسواک ها حتی بهتر از نخ دندان فضاهای بین دندانی را تمیز می کنند
- در صورت استفاده صحیح، این مسواک های هیچ آسیبی به لثه ها وارد نمی کنند
- هر کس باید از مسواک میان دندانی که با سایز متناسب خودش استفاده کند
- برخلاف ارتودنسی نامرئی، در ارتودنسی ثابت حتما باید از این مسواک استفاده شود.
چه کسانی باید از مسواک اینترادنتال استفاده کنند؟
هر شخصی که به سلامت و بهداشت دهان و دندان خود اهمیت می دهد می تواند از این مسواک ها استفاده کند. به عبارتی در این خصوص تقریبا محدودیت استفاده وجود ندارد. اما به طور ویژه، افرادی که دندان های نامرتبی دارند و نامرتبی دندان هایشان مانع از تمیز کردن آن ها می شود می توانند از مزایای مسواک بین دندانی بهره ببرند.
همچنین به تمام افرادی که تحت درمان ارتودنسی هستند توصیه می شود برای رعایت بهتر بهداشت دهان و دندان در حین ارتودنسی، تمیز کردن لابلای دندان ها و دستگاه های ارتودنسی خود، حتما از این مسواک ها استفاده کنند. به دلیل اینکه بیشتر افرادی که ارتودنسی کرده اند از این مسواک بهره می برند، معمولا به این مسواک ها، مسواک ارتودنسی نیز گفته می شود.
چطور باید از مسواک ارتودنسی یا بین دندانی استفاده کنیم؟
استفاده از این مسواک‌ها بسیار آسان است و فقط باید حین استفاده از آن ها کمی احتیاط کرد. برای اینکه بین دندان ها و دستگاه های ارتودنسی خود را با این مسواک تمیز کنید می توانید مراحل زیر را دنبال کنید:
- قبل از هرچیزی یک مسواک ارتودنسی متناسب با وضعیت دندان ها و دستگاه های ارتودنسی خود بخرید
- بهتر است قبل از اینکه به روش عادی مسواک بزنید، لابلای دندانی های خود را با مسواک بین دندانی تمیز کنید
- فرچه مسواک را به آرامی به فضای بین دندانی خود وارد کنید
- برای وارد کردن فرچه به هیچ عنوان زور و فشار بیش از حد استفاده نکنید
- مسواک را به آرامی در جهت عقب و جلو به حرکت در بیاورد و اینکار را برای تمام فضاهای بینی دندانی انجام دهید.
- تلاش کنید که قبل از هر بار مسواک زدن، از فرچه بین دندانی استفاده کنید اما در هر صورت می توانید دست کم 1 بار در شبانه روز از مزیت مسواک اینترادنتال برای تمیز کردن بین دندان ها و دستگاه های ارتودنسی خود استفاده کنید.
آیا مسواک زدن با این فرچه های کوچک باعث خونریزی می شود؟
هنگامی که برای اولین بار از برس های بین دندانی استفاده می کنید، ممکن است لثه های شما حساس شده و با از بین رفتن حجم پلاک، مواد به دام افتاده و باکتری ها در فضای بین دندانی شدن لثه های شما کمی خونریزی کند. اما اگر استفاده از برس را ادامه دهید، بعد از ترمیم کامل لثه ها دیگر هیچ خونریزی را تجربه نخواهید کرد.
اگر بعد از استفاده اولیه دچار خونریزی از لثه شده اید و حتی تا چند بار دیگر این اتفاق رخ داد، حتما با دندانپزشک و متخصص ارتودنسی خودتان صحبت کنید. آن ها به شما خواهند گفت که ایراد از کجاست و اگر لازم باشد نوع برس بین دندانی شما را تغییر می دهند.
هرچند وقت یکبار باید از این مسواک ها استفاده کرد؟
استفاده از این مسواک ها باید همراه با مسواک زدن معمولی باشد. بنابراین به تعداد دفعاتی که مسواک می زنید می توانید از مسواک های ارتودنسی هم استفاده کنید. اما اگر برایتان مقدور نیست زیاد از آن استفاده کنید، دست کم روزی 1 بار با کمک این برس فضاهای بین دندانی خود را تمیز کنید.
بهترین جایگزین مسواک ارتودنسی چیست؟
چنانچه نتوانید از این مسواک ها استفاده کنید و یا استفاده از آن ها موجب خونریزی و حساسیت بیش از حد لثه شما شده می توانید به فکر یک وسیله جایگزین باشید. بهترین جایگزین این مسواک ها نخ دندان است. شما می توانید از نخ دندان نیز برای تمیز کردن فضاهای بین دندانی استفاده کنید اما کارایی نخ دندان به اندازه فرچه بین دندانی نیست. اما در کل و در در بهترین حالت بهتر است که از مسواک معمولی، مسواک ارتودنسی باریک و نخ دندان با هم استتفاده شود.
استفاده از برس بین دندانی برای ماساژ لثه
از برسهای کوچک بین دندانی برای ماساژ لثه نیز استفاده می کنند . به این ترتیب که به منظور خون رسانی به بافت لثه برس را به آرامی روی لثه می کشند. برای قرار دادن برس روی لثه نباید از فشار زیاد و غیر حساب شده استفاده کرد زیرا احتمال دارد که لثه ها آسیب ببینند.
دقت کنید اگر بیماری لثه دارید تا زمانی که آن را درمان نکرده اید از این برس ها استفاده نکنید زیرا ممکن است باعث تحریک بافت شده و احتمال التهاب و خونریزی را افزایش خواهد داد. پیش از استفاده از این برس ها در صورت داشتن مشکلات لثه حتما با دندانپزشک خود مشورت کنید.
آیا از این مسواک ها میتوان برای تمیز کردن اطراف ایمپلنت استفاده کرد؟
علاوه بر کاربرد و اهمیت این مسواک ها در ارتودنسی دندان، در اطراف ایمپلنت نیز از مسواک بین دندانی مناسب استفاده می کنند. این کار باعث می شود ایمپلنت نسبت به هجوم باکتری ها مقاوم شود و کمتر آسیب ببیند. همچنین برای مسواک زدن ما بین پیچ های ایمپلنت و زیر پروتزهای دندانی نیز از این نوع مسواک استفاده می شود .نحوه استفاده از این مسواک ها که به نوعی می توانند با نام مسواک بین دندانی ایمپلنت نیز شناخته شوند به این ترتیب است که مسواک را اطراف پین های ایمپلنت قرار داده و به آرامی با حرکات رفت و برگشت بین پین ها را تمیز می کنیم.
پاسخ به سوالات رایج درباره مسواک ارتودنسی
این مسواک ها در داروخانه ها، فروشگاه های عرضه کننده محصولات بهداشتی و سایت های اینترنتی به راحتی قابل خریداری است
مسواک هایی که برای تمیز کردن فضاهای بین دندان استفاده می شوند معمولا در پک های چندتایی قابل خریداری هستند. هر پک می تواند بسته به برند، جنس، طراحی و نوع برند از 30 هزار تومان هزینه داشته باشدو نمونههای خارجی به صورت گرانتر عرضه می شوند ولی در برخی موارد کیفیت ساخت آن ها بسیار بیشتر از نمونه های ایرانی آن است که ارزان هستند.
بله می توان از نمونه های معمولی و یا نازک تر این مسواک ها استفاده کرد تا فضای بین دندان هایی که کامپوزیت شده اند را تمیز کرد. برای اینکه بدانید کدام نمونه برای شما بهتر است با متخصص ترمیمی و زیبایی یا دندانپزشک عمومی خودتان صحبت کنید.
منبع : دکتر درویش پور
