به نقل از دندانه :
سؤال: این روزها بیماران بیشتری درباره نوع و تعداد رادیوگراف‌هایی که برای آن‌ها می‌نویسم می‌پرسند. وظیفه‌ی اخلاقی من در قبال توضیح کارایی رادیوگراف‌ها چیست؟
پاسخ: درمانگران بااخلاق تلاش می‌کنند بهترین خدماتی که در حد توان آن‌ها است را برای بیماران خود مهیا کنند. برای دست یافتن به این مهم، بر اساس وضعیت بیمار و میزان خطر پیشرفت بیماری برای او عکس می‌نویسند. در عین حال، باید خواسته‌های بیمار را هم در نظر داشته باشیم. نخستین اصل کد ADA یعنی «اصل خودمختاری» می‌گوید: «درمانگران وظیفه دارند بیمار را مطابق خواسته‌های خود و در محدوده‌ی درمانی قابل قبول درمان کنند.»
مطابق با بخش «دخالت دادن بیمار» از کد ADA، مهم است که نیازهای تشخیصی خود را با بیمار به اشتراک بگذارید و در زمینه دغدغه‌هایش با او به بحث بنشینید. بسته به تاریخچه بیمار و خطر گسترش و پیشرفت بیماری دهان او، ممکن است نیاز به تعداد بیشتر یا کمتری از نوع خاصی از رادیوگراف‌ها داشته باشید. با این حال ممکن است خود بیمار راه متفاوتی از آنچه شما توصیه می‌کنید برگزیند. اگر احساس شما این است که درخواست او برای محدود کردن تعداد عکس‌ها شما را از ارائه درمان انتخابی قابل قبول بازمی‌دارد، ممکن است تصمیم بگیرید به او پیشنهاد دهید برای گرفتن مشاوره یا درمان نزد دندانپزشک دیگری برود. این کار در راستای توصیه‌ی بخشی از کد ADA به نام «انتخاب بیمار» است که به دندانپزشک در انتخاب بیمار خود «اختیار منطقی» می‌دهد.
استثنایی که در این زمینه وجود دارد، شرایطی است که بیمار به درمان اورژانسی نیاز دارد. بخشی از کد ADA که به «خدمات اورژانسی» اختصاص دارد می‌گوید: «دندانپزشکانی که بیمار در شرایط اورژانسی به آنان مراجعه می‌کند از نظر اخلاقی متعهد هستند اقدامات معقولی را در جهت کمک به او انجام دهند.» در این شرایط اورژانسی قرار می‌گیرد و زمانی که بیمار حتی بعد از بحث درباره مزایا، خطرات و جایگزین‌های نگرفتن عکس، از این کار اجتناب می‌کند، دندانپزشک از نظر اخلاقی تعهد دارد به خواسته بیمار احترام بگذارد و بهترین درمانی که می‌تواند بدون گرفتن عکس انجام دهد را ارائه دهد تا شرایط بیمار را پایدار کند.
یکی از راه‌های به دست آوردن رادیوگراف از بیمار، درخواست آن از دندانپزشک قبلی اوست. همچنین می‌توانید با شرکت بیمه او تماس بگیرید و ببینید آیا پولی بابت رادیوگرافی که شما خواهان آن هستید و بیمار ممکن است آن را در مطب دیگری گرفته باشد به او پرداخت کرده است یا خیر. اگر مطب دیگری این عکس‌ها را در اختیار داشته باشد، بیمار قطعاً قدردان تلاش شما برای به دست آوردن آن‌ها و نگرفتن سری دیگری از عکس‌های مشابه خواهد بود.
اگر شما دندانپزشکی هستید که دندانپزشک دیگری رادیوگراف‌های بیمار را از او تقاضا می‌کند، به یاد داشته باشید که از نظر اخلاقی وظیفه دارید آن‌ها را در اختیار او قرار دهید. توصیه مشورتی کد ADA درباره «تهیه کپی از سوابق بیمار» می‌گوید:
«دندانپزشک از نظر اخلاقی متعهد است در صورتی که بیمار یا دندانپزشک جدید او سوابقش را درخواست کند، سوابق بیمار یا یک کپی یا خلاصه‌ای از آن‌ها را که شامل عکس‌های دندان یا کپی آن‌ها هستند رایگان یا با هزینه کم به گونه‌ای که به کار درمان‌های بعدی بیمار بیایند در اختیار قرار دهد. این تعهد اخلاقی حتی در صورتی که بیمار هزینه درمان خود را کامل پرداخت نکرده باشد هم پابرجاست.»
همچنین مهم است اطمینان حاصل کنید که کیفیت عکس دندان حتی‌الامکان به نسخه اصل آن نزدیک باشد. اگر کیفیت کپی عکس، از کارایی آن برای تشخیص می‌کاهد، باید عکس‌ها یا کپی جدیدی بگیرید.
این موضوع در رادیوگراف‌های دیجیتال از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. ممکن است مطب دندانپزشکی که عکس را درخواست می‌کند تجهیزات این نوع رادیوگراف‌ها را نداشته باشد و حتی اگر به آن مجهز باشد نرم‌افزار آن با فرمت عکسی که شما برای دندانپزشک ارسال می‌کنید مطابقت نداشته باشد؛ بنابراین، تصمیم‌گیری در مورد شیوه ارسال و دریافت رادیوگراف هم مهم است. اگر نیاز است که عکس را پرینت بگیرید، بهترین گزینه این است که عکسی به‌اندازه‌ی عکس اصلی یا بزرگ‌تر از آن بر روی یک کاغذ مخصوص پرینت بگیرید و برای مطب دندانپزشک فعلی ارسال کنید.
اگر مطب دندانپزشک جدید قابلیت ذخیره یا استفاده از تصاویر دیجیتال را دارد شما باید چند موضوع را مدنظر داشته باشید. آیا او ترجیح می‌دهد عکس‌ها با ای میل ارسال شوند یا در سی دی ذخیره شوند؟ چه فرمتی از عکس مورد نیاز است؟ آیا عکس‌ها مانند نسخه‌های پرینت شده تاریخ خورده‌اند و لیبل دارند؟
هنگام تهیه کردن رادیوگراف برای مطب دیگر، مطمئن شوید از قوانین محلی مربوط به حریم خصوصی بیمار تبعیت می‌کنید. بنا بر قانون انتقال و پاسخگویی الکترونیک بیمه سلامت (HIPAA) باید اطمینان حاصل کنید رادیوگراف‌ها را مطابق با قوانین حریم خصوصی و ایمنی HIPAA ارائه می‌کنید. برای مثال، ذخیره کردن رادیوگراف یا هر گونه اطلاعات پزشکی خصوصی بر روی یک سی دی یا هرگونه حافظه قابل حمل بدون رمز می‌تواند خطرات امنیتی به دنبال داشته باشد. قبل از ارسال رادیوگراف‌ها ایمنی آن‌ها را به‌گونه‌ای تأمین کنید که نیازی به پاسخگویی به دلیل نقض حریم خصوصی بیمار نداشته باشید.
موضوع دیگری که در بحث استفاده‌ی اخلاقی از رادیوگراف‌ها مطرح می‌شود، کاربرد آن‌ها در تبلیغات است. هنگامی‌که از این تصاویر به‌منظور آگهی استفاده می‌کنیم، باید توجه داشته باشیم که اظهاراتمان صادقانه باشند. بخشی از کد ADA با عنوان «ارائه خدمات» می‌گوید: «دندانپزشکان نباید خدمات را به شیوه‌ای نادرست یا فریبنده به بیمار ارائه دهند.»
به تازگی بسیار رایج شده است که دندانپزشکان در تبلیغات خود با ذکر عدد عنوان می‌کنند بیمار در صورت تصویربرداری دیجیتال از دندان‌هایش به میزان مشخصی کمتر در معرض اشعه قرار می‌گیرد و برخی از سازندگان سیستم‌های دیجیتال اظهار می‌کنند که این میزان به ۹۰ درصد می‌رسد. این برای یک بیمار، به‌خصوص در مواردی که نگران قرارگیری در معرض اشعه است جذاب به نظر می‌رسد. بنابراین برای دندانپزشک مهم است هنگام ارائه اطلاعات به عموم مردم، به‌جای اکتفا به ادعای سازنده، تکنولوژی مورد استفاده در این شیوه تصویربرداری را بررسی کند.
مروری بر مطالعات فعلی که بر روی رادیوگرافی دیجیتال انجام شده، نشان می‌دهد رادیوگراف‌های دیجیتال در مقایسه با فیلم‌های سرعت F بین ۰ تا ۵۰ درصد سبب کاهش قرارگیری فرد در معرض اشعه می‌شوند. در برخی از سیستم‌ها میزان این کاهش ممکن است محدود باشد و زمانی اتفاق بیفتد که تنظیمات خاصی هنگام اکسپوز کردن لحاظ شود.
رادیوگرافی یکی از مهم‌ترین ابزارهای تشخیص است و قرار گرفتن در معرض میزان کمی از اشعه راهی ناگزیر برای رسیدن به این هدف است. شورای امور علمی انجمن دندانپزشکی آمریکا استفاده از اصل ALARA را (که بر «کمترین میزان ممکن» تاکید دارد) برای سبک و سنگین خطرات و مزایای رادیوگراف ها پیشنهاد می‌کند. ما برای کاهش دادن میزان اشعه، راه‌های مختلفی، از تکنیک‌های مختلف گرفته تا سرعت فیلم و استفاده از رادیوگرافی دیجیتال در دست داریم. اطمینان حاصل کردن از اینکه تجهیزات شما بهینه هستند، برای مثال استفاده از کولیماسیون مستطیلی به جای دایره‌ای هم می‌تواند بسیار مؤثر باشد.
تقریباً هر کاری که در فرایند درمان انجام می‌دهیم خطرات و منافعی را به همراه دارد. درمانگران اخلاق مدار برای ارائه دادن بهترین خدمات درمانی، باید نیازهای تشخیصی و دانش مبتنی بر شواهد را با خواسته‌های بیمارشان متوازن کنند.
*«گاهِ اخلاق» توسط اعضاء شورای اخلاق، امور قضایی و آئین‌نامه انجمن دندانپزشکی آمریکا با همکاری ژورنال این انجمن تهیه شده است.
