دلایل سفید شدن لثه

سلامت لثه در سلامت کلی بهداشت دهان و دندان ما نقش اساسی دارد. اما گاهی اوقات، ممکن است متوجه سفیدی عجیبی در لثه های خود شوید. این مقاله به بررسی علت سفید شدن لثه و روش های درمان آن می پردازد و هدف آن ارائه اطلاعات کامل و راه حل های عملی برای این عارضه است.

دلیل سفید شدن لثه

ظاهر لثه های سفید می تواند نگران کننده باشد و درک علل زمینه ای آن بسیار مهم است. اینها ممکن است از کمبودهای تغذیه ای ساده تا شرایط پزشکی پیچیده تر متغیر باشد. یکی از دلایل رایج، بهداشت نامناسب دهان و دندان است که منجر به بیماری هایی مانند التهاب لثه می شود که می تواند به صورت سفید شدن بافت لثه ظاهر شود.

12 علت اصلی سفید شدن لثه ها

سلامت لثه بخش اساسی از بهداشت کلی دهان است و تغییر رنگ آنها می تواند نشان دهنده شرایط مختلف سلامت باشد. در اینجا 12 دلیل اصلی سفید شدن لثه به همراه توضیح مختصری در مورد هر کدام آورده شده است:

سفید شدن لثه به دلیل لکوپلاکیا:

لکوپلاکیا وضعیتی است که با وجود لکه های سفید و ضخیم روی لثه ها و سایر قسمت های دهان مشخص می شود. این لکه‌ها زمانی ایجاد می‌شوند که غشاهای مخاطی دهان اغلب در نتیجه سیگار کشیدن یا استفاده از تنباکو تحریک می‌شوند. در حالی که خود تکه های لکوپلاکیا ممکن است مضر نباشند، می توانند به عنوان علائم هشدار دهنده تغییرات سرطانی بالقوه در دهان باشند. معاینات منظم دندانپزشکی برای نظارت بر این چسب‌ها بسیار مهم است و در صورت تداوم یا تغییر، ارزیابی بیشتر و بیوپسی برای رد سرطان دهان ضروری است.

سفید شدن لثه به دلیل کم خونی:

کم خونی وضعیتی است که بر توانایی بدن برای حمل اکسیژن در خون، معمولاً به دلیل کمبود گلبول های قرمز خون یا هموگلوبین تأثیر می گذارد. این کمبود اکسیژن می تواند منجر به رنگ پریدگی لثه ها شود و آنها را سفیدتر از حد معمول نشان دهد. کم خونی می تواند ناشی از علل مختلفی از جمله کمبود آهن، کمبود ویتامین B12 یا بیماری های مزمن باشد. درمان علت زمینه ای کم خونی برای بازگرداندن رنگ طبیعی لثه ضروری است و این ممکن است شامل تغییرات در رژیم غذایی، مکمل ها یا رسیدگی به هر گونه بیماری زمینه ای باشد.

سفید شدن لثه به دلیل آفت دهان:

آفت‌ها، زخم‌های کوچک و دردناکی هستند که می‌توانند روی لثه‌ها و سایر نواحی داخل دهان ایجاد شوند. آنها اغلب به صورت لکه های سفیدی که با حاشیه قرمز احاطه شده اند ظاهر می شوند. آفت دهان می تواند توسط عواملی مانند استرس، آسیب دهان یا حساسیت های غذایی خاص ایجاد شود. در حالی که معمولاً طی یک یا دو هفته خود به خود بهبود می یابند، حفظ بهداشت دهان و دندان و اجتناب از محرک ها می تواند به کاهش ناراحتی و تسریع روند بهبودی کمک کند.

سفید شدن لثه به دلیل التهاب لثه:

ژنژیویت مرحله اولیه بیماری لثه است که با التهاب لثه مشخص می شود. اغلب به دلیل تجمع پلاک روی دندان ها ایجاد می شود. التهاب می تواند باعث شود که خط لثه، به خصوص در اطراف لبه های دندان، سفیدتر به نظر برسد. پیشگیری و درمان ورم لثه شامل رعایت بهداشت دهان و دندان از جمله مسواک زدن منظم، نخ دندان کشیدن و تمیز کردن حرفه ای دندان است.

سفید شدن لثه به دلیل لیکن پلان دهان:

لیکن پلان دهان یک اختلال خود ایمنی است که منجر به التهاب مزمن غشاهای مخاطی در دهان می شود. این عارضه منجر به ایجاد لکه‌ها یا خطوط سفید توری روی لثه می‌شود. در حالی که علت دقیق آن ناشناخته است، مدیریت استرس و اجتناب از محرک ها می تواند به کاهش علائم کمک کند. در برخی موارد، داروهای موضعی یا سیستمیک ممکن است توسط یک متخصص مراقبت های بهداشتی برای مدیریت این بیماری تجویز شود.

سفید شدن لثه به دلیل برفک دهان:

برفک دهان یک عفونت قارچی ناشی از رشد بیش از حد مخمر کاندیدا در دهان است که منجر به ایجاد لکه های سفید و کرمی روی لثه ها و سایر نواحی داخل دهان می شود. این عارضه در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند شایع‌تر است و می‌توان آن را با داروهای ضد قارچ تجویز شده توسط پزشک درمان کرد.

سفید شدن لثه به دلیل کشیدن دندان:

پس از کشیدن دندان، روند بهبودی شامل تشکیل لخته خون در حفره‌ای که دندان در آن کشیده شده است، می‌شود. در طی این فرآیند، بافت لثه در اطراف محل کشیدن دندان ممکن است به دلیل وجود لخته و بافت های بهبود یافته سفید به نظر برسد. این یک بخش طبیعی از روند بهبودی است و رنگ لثه باید به تدریج با پیشرفت بهبودی به حالت عادی برگردد.

سفید شدن لثه به دلیل سفید کردن دندان:

برخی از درمان‌های سفیدکننده دندان، به‌ویژه آنهایی که شامل مواد سفیدکننده هستند، می‌توانند باعث تحریک و سفید کردن موقت لثه شوند. این معمولاً زمانی رخ می دهد که محصول سفید کننده مستقیماً با لثه ها تماس پیدا می کند. به طور کلی، این یک اثر موقتی است و باید پس از تکمیل درمان سفید کننده فروکش کند. پیروی از دستورالعمل های ارائه شده توسط دندانپزشک یا استفاده از اقدامات محافظتی برای به حداقل رساندن تماس با لثه ها در طول فرآیند سفید کردن بسیار مهم است.

سفید شدن لثه به دلیل سرطان دهان:

سرطان دهان گاهی اوقات می تواند به صورت لکه های سفید روی لثه ها ظاهر شود که لمس آنها سخت است و به راحتی نمی توان آنها را خراش داد. این تکه ها که به عنوان لکوپلاکیا شناخته می شوند، می توانند پیش سرطانی باشند. ارزیابی هرگونه تغییر مداوم یا غیرعادی در لثه توسط متخصص دندانپزشک ضروری است. تشخیص زودهنگام و درمان سرطان دهان برای پیش آگهی بهتر حیاتی است.

سفید شدن لثه به دلیل قارچ در دهان:

عفونت‌های قارچی مانند برفک دهان می‌تواند منجر به ایجاد لکه‌های سفید روی لثه‌ها شود، مشابه آنچه که در اثر برفک دهان ایجاد می‌شود. درمان آن معمولاً شامل داروهای ضد قارچی است که توسط پزشک برای از بین بردن عفونت تجویز می شود.

سفید شدن لثه به دلیل زخم دهان:

زخم دهان، مشابه آفت دهان، ضایعات دردناکی هستند که می توانند روی لثه ظاهر شوند. آنها اغلب دارای رنگ سفید یا زرد هستند، ظاهری با حاشیه قرمز دارد و می تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله استرس، آسیب دهان یا برخی از شرایط سلامتی باشد. در حالی که آنها معمولاً خود به خود بهبود می یابند، حفظ بهداشت دهان و دندان و اجتناب از محرک ها می تواند به روند بهبودی کمک کند.

در همه موارد، در صورت مشاهده تغییرات مداوم در رنگ یا وضعیت لثه‌ها، ضروری است که به دنبال مشاوره دندانپزشکی یا پزشکی حرفه‌ای باشید، زیرا تشخیص و درمان زودهنگام برای حفظ سلامت دهان و دندان و رفع مشکلات اساسی پزشکی ضروری است. معاینات منظم دندانپزشکی و رعایت بهداشت دهان و دندان در پیشگیری و مدیریت این شرایط اساسی است.

علائم سفید شدن لثه

علائم سفید شدن لثه ها می تواند متفاوت باشد، اما به طور معمول شامل چندین علامت کلیدی است که نشان دهنده تغییرات در سلامت دهان و دندان است. مهم است که از این علائم آگاه باشید زیرا گاهی اوقات می توانند نشانه ای از مشکلات اساسی سلامت باشند. در اینجا علائم رایج مرتبط با سفید شدن لثه وجود دارد:

1. تغییر رنگ لثه: بارزترین علامت تغییر رنگ لثه است. به جای صورتی سالم، لثه ها ممکن است کم رنگ تر به نظر برسند یا دارای لکه های سفید باشند. این تغییر رنگ می تواند در نواحی خاصی متمرکز شود یا در سراسر لثه پخش شود.
2. حساسیت لثه: همراه با تغییر رنگ، ممکن است حساسیت نیز افزایش یابد. لثه‌ها ممکن است حساس یا دردناک شوند، به‌ویژه هنگام مصرف غذاهای گرم، سرد یا تند.
3. خونریزی لثه: در حالی که این علامت بیشتر با التهاب لثه یا بیماری مانند التهاب لثه همراه است، همچنین می تواند همراه با سفید شدن لثه ها، به ویژه در هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن باشد.
4. تورم یا پف کردن: سفید شدن لثه ها گاهی اوقات می تواند با تورم یا پف بافت لثه همراه باشد. این می تواند نشانه ای از یک فرآیند التهابی زمینه ای باشد.
5. تغییرات بافت: بافت لثه ممکن است تغییر کند، سفت تر یا چرمی تر شود. در برخی موارد، لکه های سفید ممکن است بافتی ناهموار داشته باشند.
6. بوی بد دهان: بوی بد دهان مداوم یا طعم بد دهان می‌تواند بنا به شرایط مختلف لثه باشد، از جمله مواردی که باعث تغییر رنگ می‌شود.
7. عقب‌رفتگی لثه: در برخی موارد، سفید شدن لثه می‌تواند همراه با تحلیل لثه اتفاق بیفتد، جایی که بافت لثه از دندان‌ها عقب می‌نشیند و بیشتر دندان یا ریشه دندان را در معرض دید قرار می‌دهد.
8. زخم ها: لثه های سفید گاهی اوقات می توانند دارای زخم باشند. اینها ممکن است دردناک باشند و می توانند نشان دهنده شرایط جدی تری مانند لکوپلاکی دهان یا لیکن پلان باشند.
9. ناراحتی یا درد: ناراحتی یا درد عمومی در لثه، که لزوماً با خوردن یا آشامیدن همراه نیست، می تواند نشانه سفید شدن لثه باشد، به خصوص اگر بیماری زمینه ای لثه وجود داشته باشد.
10. لق شدن دندان: در موارد پیشرفته، به خصوص در مواردی که بیماری لثه علت اصلی آن است، دندان ها ممکن است لق شوند یا در موقعیت خود جابجا شوند.

بهترین درمان لثه های سفید

مراقبت های حرفه ای از دندان: مراقبت های حرفه ای از دندان برای تشخیص و درمان موثر لثه های سفید ضروری است. دندانپزشکان می توانند علت اصلی را شناسایی کرده و درمان های مناسب را توصیه کنند، از جمله:

• داروها: اگر عفونت یا بیماری خاصی باعث سفیدی لثه شود، دندانپزشک ممکن است آنتی بیوتیک یا داروهای ضد قارچ تجویز کند. این داروها عفونت های باکتریایی یا قارچی زمینه ای را هدف قرار می دهند که منجر به تغییر رنگ و سایر علائم می شود.
• جرم گیری دندان: جرمگیری منظم برای از بین بردن پلاک و جرم دندان، بسیار مهم است. این تمیز کردن نه تنها به درمان تغییر رنگ لثه کمک می کند، بلکه از مشکلات احتمالی سلامت دهان در آینده نیز جلوگیری می کند.
• درمان بیماری لثه: در مواردی که بیماری لثه علت اصلی سفیدی لثه ها باشد، درمان های فشرده تری مورد نیاز است. روش هایی مانند جرم گیری و صاف کردن ریشه پلاک و جرم را از زیر خط لثه حذف می کند و ریشه بیماری لثه را برطرف می کند.

بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید:

حفظ بهداشت دهان و دندان هم در پیشگیری و هم در درمان سفیدی لثه ضروری است. شیوه های کلیدی عبارتند از:

• مسواک زدن منظم و نخ دندان کشیدن: مسواک زدن دو بار در روز و نخ دندان کشیدن روزانه به حذف ذرات غذا و پلاک و لایه چسبنده ای از باکتری ها که روی دندان ها تشکیل می شود و می تواند منجر به مشکلات لثه شود، کمک می کند.
• دهانشویه آنتی باکتریال: استفاده از دهانشویه آنتی باکتریال می تواند به کاهش باکتری های موجود در دهان کمک کند و به حفظ رنگ و بافت لثه سالم کمک کند.

رفع کمبودهای تغذیه ای:

یک رژیم غذایی متعادل و غنی از ویتامین های ضروری، به ویژه ویتامین C و B12، برای سلامت لثه حیاتی است:

• ویتامین :C برای سلامت لثه بسیار مهم است، به حفظ یکپارچگی لثه کمک می کند و از خونریزی لثه که می تواند منجر به تغییر رنگ شود جلوگیری می کند.
• ویتامین :B12 کمبود ویتامین B12 با مشکلات مختلف سلامت دهان از جمله تغییر رنگ لثه مرتبط است.

درمان های خانگی برای سفید شدن لثه:

شستشو با آب نمک:

شستشو با آب نمک یک درمان خانگی ساده و موثر برای کاهش التهاب لثه و از بین بردن باکتری‌های دهان است. در اینجا نحوه استفاده از آن آمده است:

روش مصرف: یک قاشق چایخوری نمک خوراکی (نمک معمولی) را در یک فنجان آب گرم حل کنید. مطمئن شوید که آب خیلی داغ نباشد تا از ناراحتی جلوگیری کنید. یک جرعه از محلول آب نمک را بنوشید، حدود 30 ثانیه آن را در اطراف دهان خود بچرخانید و سپس آن را تف کنید. این روند را تکرار کنید تا زمانی که کل فنجان محلول را استفاده کنید. از قورت دادن آب شور خودداری کنید.

فواید: آب نمک دارای خواص ضدعفونی کننده طبیعی است و می تواند با خارج کردن مایعات اضافی از بافت لثه به کاهش التهاب کمک کند. همچنین محیطی را ایجاد می کند که برای باکتری های مضر کمتر مساعد است و باعث بهبودی و کاهش التهاب لثه می شود.

آلوئه ورا:

آلوئه ورا به دلیل خواص تسکین دهنده و ضد التهابی خود شناخته شده است و برای سلامت لثه مفید است:

کاربرد: برای استفاده از آلوئه ورا برای سلامت لثه، می توانید مقدار کمی ژل آلوئه ورا را مستقیماً روی لثه های آسیب دیده بمالید. آن را به آرامی روی بافت لثه ماساژ دهید و بگذارید در جای خود بماند. آلوئه ورا می تواند به کاهش سوزش و التهاب کمک کند و آن را برای التیام و تسکین نواحی لثه ای که ممکن است ملتهب یا تحریک شده باشد مفید است.

درمان سفید شدن لثه در خانه با روغن درخت چای:

روغن درخت چای یک ضد عفونی کننده طبیعی است و می تواند برای سلامت دهان و دندان مفید باشد، اما به دلیل قدرت آن باید با احتیاط استفاده شود:

• روش استفاده: برای استفاده از روغن درخت چای، می توانید قبل از مسواک زدن، یک قطره روغن درخت چای را به خمیر دندان معمولی خود اضافه کنید. روش دیگر، می توانید چند قطره روغن درخت چای را در یک لیوان آب رقیق کنید تا دهانشویه ایجاد کنید. غرغره کنید و دهان خود را با محلول رقیق شده بشویید، اما مراقب باشید که آن را قورت ندهید.
• فواید: روغن درخت چای دارای خواص ضد میکروبی است که می تواند به کشتن باکتری های مضر در دهان کمک کند. با این حال، باید به مقدار کم و رقیق استفاده شود، زیرا می تواند قوی باشد و در صورت استفاده رقیق نشده ممکن است باعث تحریک شود.

جوش شیرین:

جوش شیرین یا بی کربنات سدیم می تواند به خنثی کردن اسیدهای موجود در دهان و حفظ تعادل pH سالم کمک کند:

• کاربرد: می‌توانید از جوش شیرین به‌عنوان خمیر دندان یا پاک‌کننده لثه‌ها به میزان کم استفاده کنید. مسواک خود را خیس کنید، آن را به مقدار کمی جوش شیرین آغشته کنید و به آرامی لثه ها و دندان های خود را با آن مسواک بزنید. پس از استفاده دهان خود را کاملا بشویید.
• فواید: جوش شیرین می تواند با خنثی کردن اسیدها و کمک به حذف پلاک، خطر ابتلا به بیماری لثه را کاهش دهد. با این حال، ساینده است، بنابراین برای جلوگیری از آسیب رساندن به مینای دندان یا تحریک لثه، باید با احتیاط و به ندرت استفاده شود.

توجه به این نکته مهم است که اگرچه این درمان‌های خانگی می‌توانند برای سلامت لثه مفید باشند، اما جایگزینی برای مراقبت‌های منظم از دندان نیستند. اگر مشکلات لثه دائمی دارید، ضروری است که برای ارزیابی و برنامه درمانی مناسب با دندانپزشک مشورت کنید. علاوه بر این، اگر هر گونه واکنش نامطلوب به این درمان های خانگی را تجربه کردید، مصرف را قطع کرده و به دنبال مشاوره حرفه ای باشید.

پیشگیری از سفیدی لثه:

معاینات منظم دندانپزشکی:

معاینات روتین دندانپزشکی برای حفظ سلامت دهان و دندان ضروری است:

• تشخیص زودهنگام: متخصصان دندانپزشکی می توانند مشکلات احتمالی لثه یا سایر مشکلات سلامت دهان را در مراحل اولیه شناسایی کنند. این تشخیص زودهنگام امکان مداخله سریع را فراهم می کند و از بدتر شدن شرایط جلوگیری می کند.
• پیشگیری: چک‌آپ‌های منظم شامل پاک‌سازی‌های حرفه‌ای است که پلاک‌ها و جرم‌های دندان را از بین می‌برند، که به مشکلات لثه کمک می‌کنند. جلوگیری از تجمع این مواد به پیشگیری از بیماری لثه کمک می کند.
• راهنمایی پزشک: دندانپزشکان بر اساس نیازها و شرایط خاص شما مشاوره شخصی در مورد مراقبت از دهان ارائه می دهند. آنها می توانند بهترین روش ها و محصولات را برای حفظ سلامت لثه ها توصیه کنند.
• غربالگری سرطان دهان: معاینات معمول اغلب شامل غربالگری سرطان دهان می شود که در صورت تشخیص زودهنگام تومورهای سرطانی، می توانید درمان را سریع شروع کنید.

بهداشت دهان و دندان مناسب:

رعایت بهداشت دهان و دندان، پایه و اساس سلامت لثه ها است:

• حذف پلاک و باکتری: مسواک زدن منظم و نخ دندان کشیدن به طور موثر ذرات غذا، پلاک و باکتری ها را از دندان ها و لثه ها پاک می کند. این امر خطر ابتلا به بیماری لثه و سایر مشکلات سلامت دهان را کاهش می دهد.
• سلامت لثه: بهداشت دهان و دندان به جلوگیری از التهاب لثه و بیماری های شدیدتر لثه (پریودنتیت) که می تواند منجر به تغییر رنگ لثه و از دست دادن دندان شود کمک می کند.
• جلوگیری از بوی بد دهان: بهداشت خوب دهان به جلوگیری از بوی بد دهان کمک می کند که می تواند در نتیجه ی رشد باکتری ها در دهان باشد.
• سلامت کلی: حفظ بهداشت دهان و دندان نه تنها برای سلامت لثه بلکه برای سلامت کلی نیز ضروری است. سلامت ضعیف دهان با مسائل مختلف سلامت سیستمیک از جمله بیماری قلبی و دیابت مرتبط است.
• رژیم غذایی سالم: یک رژیم غذایی مغذی نقش حیاتی در حمایت از سلامت کلی دهان و دندان و جلوگیری از تغییر رنگ لثه دارد:
• ویتامین ها و مواد معدنی: میوه ها و سبزیجات منابع غنی از ویتامین ها و مواد معدنی ضروری از جمله ویتامین C هستند که برای سلامت لثه ها بسیار مهم است. رژیم غذایی فاقد این مواد مغذی می تواند منجر به مشکلات لثه و تغییر رنگ شود.
• آبرسانی: نوشیدن مقدار زیادی آب به حفظ تولید بزاق کمک می کند، که به پاکسازی دهان و جلوگیری از خشکی کمک می کند و می تواند به مشکلات لثه کمک کند.
• کنترل قند: کاهش مصرف غذاها و نوشیدنی های شیرین و اسیدی می تواند از پوسیدگی دندان و مشکلات لثه جلوگیری کند.

پرهیز از دخانیات و الکل زیاد:

استفاده از تنباکو و مصرف  الکل اثرات مضری بر سلامت لثه دارد:

• تنباکو: سیگار کشیدن یا استفاده از تنباکوی بدون دود خطر ابتلا به بیماری لثه را افزایش می‌دهد، جریان خون به لثه‌ها را کاهش می‌دهد و می‌تواند منجر به تغییر رنگ لثه شود. ترک تنباکو برای بهبود سلامت لثه بسیار مهم است.
• الکل:  مصرف الکل می تواند منجر به کم آبی بدن، کاهش تولید بزاق و افزایش رشد باکتری ها در دهان شود. همچنین می تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند و مبارزه با عفونت های لثه را برای بدن سخت تر کند.
• مدیریت استرس: سطوح بالای استرس می تواند اثرات نامطلوبی بر سلامت دهان داشته باشد، از جمله مشکلات لثه:
• دندان قروچه: استرس می تواند منجر به دندان قروچه یا فشردن دندان ها (براکسیسم) شود که می تواند به مینای دندان آسیب برساند و منجر به مشکلات لثه شود.
• تضعیف ایمنی: استرس مزمن سیستم ایمنی را ضعیف می‌کند و در مبارزه با عفونت‌های دهان از جمله بیماری لثه مؤثر نیست.
• عادات ضعیف: استرس ممکن است منجر به عادات بد بهداشت دهان مانند بی توجهی به مسواک زدن منظم و نخ دندان کشیدن شود.

مدیریت استرس از طریق تکنیک‌های تمدد اعصاب، ورزش، مشاوره یا تمرین‌های تمرکز حواس می‌تواند به حفظ سلامت لثه‌ها و سلامت کلی کمک کند.

به طور خلاصه، معاینات منظم دندانپزشکی، بهداشت دهان و دندان، رژیم غذایی متعادل، پرهیز از دخانیات و الکل و مدیریت موثر استرس، همه اجزای ضروری برای حفظ سلامت لثه هستند. با پیروی از این شیوه ها، افراد می توانند از تغییر رنگ لثه، بیماری لثه و سایر مسائل مربوط به سلامت دهان و دندان جلوگیری کنند.

سؤالات متداول