اگرچه در سال گذشته پاندمی کرونا لبخند مردم را در پشت ماسک پنهان کرده است، تب لبخند زیبا همچنان در جامعه برافروخته و بازار درمان های زیبایی داغ داغ است. کافی است سری به اینستاگرام بزنیم تا شاهد سیلی از نمونه کارهای ونیر کامپوزیتی و سرامیکی باشیم. در این میان، اگرچه می توان مواردی از درمان های درخشان را یافت؛ نمونه‌ی درمان های غیر اصولی به وفور یافت می شود. مثال رایج آن دندان‌های لترالی است که لینگوالی رویش پیدا کرده‌اند و با اضافه کردم مقادیر زیادی کامپوزیت، سطح لیبیال آنها با دندان های مجاور هماهنگ شده است. قطعا مردم مقصر این وضعیت نیستند.
سناریوی احتمالی چنین است که بیماران ممکن است به دلایلی از جمله طولانی بودن درمان ارتودنسی، دیده شده سیم و براکت ها، سختی غذا خوردن با ارتودنسی و هزینه بالای درمان تخصصی به دنبال راهی جز سیم و براکت برای اصلاح لبخند خود باشند. با این حال، سکان درمان در دست درمانگر است. طرز فکر دندانپزشک نقشی تعیین کننده در طرح درمان انتخابی بیمار دارد. بسیاری از دندانپزشکان ممکن است سختی درمان ارتودنسی، عدم تمایل به ارجاع بیمار و هزینه بالای ارتودنسی تخصصی را به عنوان دلایل انتخاب خود ذکر کنند.
بعضا عدم آموزش ارتودنسی ثابت در دوره دندانپزشکی عمومی نیز به عنوان یکی از دلایل درمان های غیر اصولی زیبایی ذکر می شود که در این مطلب قصد ورود به صحت و سقم این ادعا را نداریم و به دنبال راه علاجی برای این مشکل هستیم.
ارتودنسی نامرئی یا الاینرهای شفاف، جایگزینی برای ارتودنسی ثابت هستند که می توانند بی نظمی های خفیف تا متوسط دندانی را بدون نیاز به سیم و براکت و در زمانی کوتاه اصلاح کنند. بیش از بیست سال از ورود الاینر ها به دنیای ارتودنسی می گذرد و در این مدت توانسته است توجه بسیاری از بیماران، متخصصین ارتودنسی و دندانپزشکان عمومی را به خود جلب کند. در این شیوه درمانی، اسکن سه بعدی دندان های بیمار در نرم افزار های پیشرفته آنالیز می شود و به جای اینکه نیروهای ارتودنسی با سیم و براکت اعمال شوند، نیرو های لازم برای حرکت دندان ها در نرم افزار مربوطه طراحی می شوند.
سپس حرکات دندانی گسترده به قدم های چند دهم میلیمتری تقسیم می شوند و برای هر مرحله حرکت دندان یک پرینت سه بعدی از دندان ها تهیه می شود. در مرحله آخر ورق های مخصوص پلیمری روی کست های پرینت شده پرس می شود تا الاینر های شفاف ساخته شوند. الاینر ها به بیمار تحویل داده می شوند و کافیست بیمار از الاینر ها استفاده کند تا شاهد بهبود بی نظمی دندان هایش باشد. در این شیوه درمانی، برخلاف ارتودنسی ثابت، کار بالینی چندانی وجود ندارد و قسمت حساس کار در طراحی نیرو ها در نرم افزار نهفته است. در حقیقت، علم بیومکانیک و تجربه متخصص ارتودنسی که نیروها را در نرم افزار طراحی می کند تضمین کننده موفقیت یا شکست درمان با الاینر است.
شرکت الاین تکنولوژی، اولین ارائه دهنده الاینرهای شفاف در جهان است که از سال ۱۹۹۹ خدمات خود را با ارائه الاینر به متخصصین ارتودنسی آغاز کرد. اگرچه در ابتدا متخصصین ارتودنسی نسبت به کارامدی الاینر ها تردید داشتند، پیشرفت تکنولوژی و گذشت زمان نشان داد که الاینر ها در بسیاری موارد می توانند جایگزین مناسبی برای ارتودنسی ثابت باشند. در حقیقت فقط ناهنجاری های شدید نیاز به ارتودنسی ثابت دارند و طبق ادعای این شرکت ۶۰ درصد بیماران ارتودنسی با الاینرها قابل اصلاح هستند.
این شرکت در سال ۲۰۰۲ ارائه خدمات به دندانپزشکان عمومی را نیز آغاز کرد و به این ترتیب دندانپزشکان بدون نیاز به دانش بیومکانیک می توانستند حداقل موارد خفیف بی نظمی را در مطب خود درمان کنند. متاسفانه به دلیل تحریم های اقتصادی استفاده از خدمات این شرکت در ایران مقدور نیست و حتی اگر تحریم ها نبودند نیز پرداخت هزینه دوهزار دلاری آن شرکت از نظر اقتصادی در ایران توجیهی نداشت. با این حال در سال های اخیر با بومی سازی این دانش در کشور شرایطی را فراهم شده است که دندانپرشکان عمومی بتوانند بی نظمی های خفیف را در مطب خود درمان کنند و یا از این شیوه به عنوان درمان کمکی قبل از کامپوزیت ونیر استفاده کنند.
به این ترتیب می توان امیدوار بود که دیگر شاهد دندان های لترال ضخیم نباشیم و حتی نیاز دندانپزشکان به شرکت در دوره های آموزش ارتودنسی ثابت چند ماهه نیز مرتفع خواهد شد. زیرا در آینده ای نزدیک ارتودنسی ثابت در اقلیت قرار خواهد گرفت و عمده بیماران با ارتودنسی نامرئی قابل درمان خواهند بود.
