به گزارش دندانه :
سؤال: به تازگی بیماری را معاینه کردهام که درخواست کرده دندانپزشک قبلیاش پروندهاش را به مطب من بفرستد. دندانپزشک قبلی در حال تغییر سیستم نگهداری پروندهی بیماران از جمله رادیوگرافها و عکسهای دیجیتال به شیوهی الکترونیک است. به نظر میرسد هزینهای که بیمار برای انتقال سوابقش پرداخت کرده، برابر با هزینهی دریافت مدارک کاغذی به اضافهی هزینهی پست است. انتقال مدارک بدون هیچ مشکلی صورت گرفت؛ اما زمانی که بیمار برای اولین معاینهی خود مراجعه کرد، قدری به خاطر پرداخت هزینهی کپی مدارکش ناراحت بود. من و او هر دو دوست داریم بدانیم انتقال مدارک و هزینهی آن به خصوص در مورد مطبهایی که هر دو سیستم نگهداری دیجیتال و سنتی نگهداری سوابق بیمار را دارا هستند باید طبق چه اصول اخلاقی باشد.
پاسخ: اگر بتوان ادعا کرد کار دندانپزشکی یک بازار آزاد است، دندانپزشک قبلی بیمار شما میتواند هرچه بازار کشش دارد، از بیمار هزینه دریافت کند؛ اما هر ایالت بر اساس اساسنامهی قانونی خود و بوردهای دندانپزشکی، تعیین میکند دندانپزشکی که دارای مدرک و مجوز کار در این حرفه است چگونه باید کلینیک خود را در برخورد با این موارد اداره کند. دندانپزشکی یک کسب و کار معمولی نیست؛ بلکه یک حرفه است و ما به عنوان افراد حرفهمند که عضو انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA) هستیم، پذیرفتهایم که هم به عنوان درمانگر و هم به عنوان صاحب کسب و کار، مطابق استانداردهای اخلاقی بالاتری کار کنیم.
با وجود اینکه در تعیین هزینهها به ما اختیاراتی داده شده، بسیاری از ایالتها برای هزینهی انتقال مدارک بیمار به مطبی دیگر محدودیتهایی دارند. برای مثال، در یک ایالت (فلوریدا) هزینهی سوابق پرینت گرفته شده بر روی کاغذ، به طور کلی برابر با هزینهی کپی گرفتن در آن ایالت است و بورد دندانپزشکی این ایالت تأکید میکند که هزینهی کپی کردن رادیوگرافها نباید بیشتر از هزینهی کپیهای دیگر باشد. تعدادی از ایالتها هم برای هر صفحه یا فیلم سقف هزینه تعیین میکنند.
اگرچه اساسنامهی تعدادی دیگر ممکن است اینقدر دقیق نباشد؛ اما به نظر میرسد اغلب آنها به مطبها اجازه میدهند هزینهی کاغذ و کار پرسنل برای کپی کردن مدارک را از بیمار بگیرند. با این حال همیشه بر سر مقدار هزینهی پرسنل برای کپی کردن فیلمها به صورت سنتی بحث بوده است. در صورتی که کپیبرداری الکترونیک باشد، این تفسیر قانونی میتواند محدودتر شود؛ اما اغلب ایالتها قوانین خود را برای این شیوه که کار دستی کمتری میبرد به روز نکردهاند. این موضوع زمانی بیشتر مشکلساز میشود که حین انتقال مدارک، نهتنها بین مطبهای دندانپزشکی که تکنولوژی دیجیتال دارند (که بسیاری از آنها مدارک را با فرمتی که با یکدیگر سازگاری ندارند ارسال میکنند) بلکه بین مطبهایی که یکی از تکنولوژی دیجیتال و دیگری از روش سنتی استفاده میکند، چالشهای فنی پیش آید.
کد رفتار حرفهای و اصول اخلاق انجمن دندانپزشکی آمریکا (کد ADA) در این زمینه محدودیتهای بیشتری دارد. از ۵ اصل اخلاقی پایه و کدهای مربوط به رفتار حرفهای آن، اصل کاربردی در زمینهی سؤالی که شما مطرح کردید، اصل اول یعنی «استقلال بیمار» و بخش «سوابق بیمار» در این زمینه کاربرد دارد که در قسمتی از آن گفته شده: «دندانپزشکان مطابق با قانون باید هر اطلاعاتی که برای درمانهای آتی بیمار مفید هستند را در اختیار او قرار دهند.»
آئیننامه و نظریهی مشورتی شورای اخلاق ADA توضیحات بیشتری را در زمینه تهیهی کپی از سوابق ارائه داده است:
«دندانپزشک از نظر اخلاقی تعهد دارد در صورت تقاضای بیمار یا دندانپزشک جدید او مطابق با قوانین مربوطه، سوابق بیمار یا کپی یا خلاصهای از آنها که شامل عکسها هم میشود را در صورتی که برای درمان بعدی بیمار سودمند است رایگان یا در ازای دریافت هزینهی مختصر در اختیار قرار دهد. این تعهد اخلاقی چه بیمار حساب خود را تسویه کرده و چه تسویه نکرده باشد پابرجاست.»
اگرچه کد ADA هزینهی مشخصی برای این کار تعیین نکرده، به وضوح میگوید این هزینه نباید مقداری باشد که مانع از انتقال آزاد اطلاعات بیمار بین دندانپزشکان شود و حتی میگوید این کار میتواند به رایگان صورت گیرد. به این مفهوم حتی میتوان از زاویهی مدیریت مطب هم نگاه کرد. برای مثال از آنجا که بیماران به دلایل مختلفی یک مطب را ترک میکنند، به نظر میرسد خوب است دلیلی برای بازگشت آنان داشته باشید.
واضح است که کد ADA نسبت به اینکه کپی کردن سوابق بیماران؛ چه به صورت الکترونیک و چه بر روی کاغذ؛ برای دندانپزشک جنبه منبع درآمد داشته باشد زاویه دارد. به عبارت دیگر وقتی هزینهی کپی برداری از سوابق بیمار کمتر میشود، پولی که از او دریافت میکنند هم باید کاهش یابد.
*«گاهِ اخلاق» توسط اعضاء شورای اخلاق، امور قضایی و آئیننامه انجمن دندانپزشکی آمریکا با همکاری ژورنال این انجمن تهیه شده است.