بیماری کرونا و چالش‌های نوظهور برای سلامت دهان و دندان| بخش اول

 

به گزارش دندانه :دکتر شمس‌الملوک نجفی، دانشگاه علوم پزشکی تهران
کارگروه تازه‌های علمی کرونا سازمان نظام پزشکی کشور

چکیده
اپیدمی بیماری ویروس کرونا ۲۰۱۹ (کووید -۱۹) که در شهر ووهان چین سرچشمه گرفته است، تدریجابه یک چالش عمده و مهم بهداشت عمومی تبدیل شده است که علاوه بر کشور چین سایر کشورهای جهان را نیز درگیر نموده است. سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که شیوع بیماری ویروس کرونا یک نگرانی اورژانسی بهداشت عمومی را در سطح بین‌الملل به وجود آورده است. از تاریخ ۲۶ فوریه ۲۰۲۰، کووید-۱۹ در ۳۴ کشور، با جمع ۲۳۹،۸۰ مورد تایید شده آزمایشگاهی و ۲۷۰۰ مورد فوتی شناخته شده است (که اکنون تعداد مبتلایان در ابتدای ماه اوریل به حد یک میلیون نفر در جهان رسیده است).

با توجه به ویژگی‌های محیط دندانپزشکی، خطر انتقال عفونت می‌تواند در بین بیماران و دندانپزشکان زیاد باشد. برای مطب‌های دندانپزشکی و بیمارستان‌ها در مناطقی که تحت تأثیر کووید-۱۹ قرار می‌گیرند پروتکل‌های فوری کنترل عفونت سخت‌گیرانه و موثر ضروری می‌باشند. این مقاله، براساس تجربه‌های چین و همچنین دستورالعمل‌های مرتبط و تحقیقات انجام شده، دانش ضروری راجع به کووید -۱۹ وعفونت بیمارستانی در مراکز دندانپزشکی را ارائه می‌دهد و پروتکل‌های مدیریت توصیه شده برای دندانپزشکان و دانشجویان در مناطق آسیب‌دیده را فراهم می‌کند.‌

خلاصه موارد مهم:
افراد در معرض خطر بالا عفونت:
مشاهدات فعلی نشان می‌دهد که افراد در هر سنی به طور کلی مستعد ابتلا به این بیماری عفونی جدید هستند. با این حال، کسانی که در تماس نزدیک با بیماران مبتلا به کووید-۱۹ علامت‌دار و بدون علامت هستند، از جمله کادر درمانی و سایر بیماران بستری در بیمارستان، در معرض خطر بالاتری برای عفونت CoV-SARS-2 میباشند. در مرحله اولیه از اپیدمی، در یک تجزیه و تحلیل از ۱۳۸ بیمار بستری با کووید-۱۹ در ووهان، ۵۷نفر (٪۴۱) تصور می‌شد در بیمارستان آلوده شده‌اند، از جمله ۴۰ نفر (۲۹٪) کادر درمان و ۱۷ نفر (۱۲٪) که به دلایل دیگر در بیمارستان بستری شدند (وانگ و همکاران۲۰۲۰). از ۱۴ فوریه سال ۲۰۲۰، در مجموع تعداد ۱۷۱۶ تا تاریخ این تحقیق از بین کادر درمان در چین به CoV-SARS-2 آلوده شدند، که شامل ۸/۳ ٪بیماران مبتلا در کشور بود، و ۶ نفر از این گروه فوت شدند.

خلاصه تظاهرات بالینی:
اکثر بیماران تب و سرفه خشک را تجربه کردند، در حالی که برخی نیز تنگی نفس، خستگی و موارد دیگری مانند علائم آتیپیک مانند درد عضالنی، سردرگمی، سردرد، گلودرد، اسهال و استفراغ نیز داشتند (چن ، ژو ، و همکاران ۲۰۲۰). به طور کلی، افراد مسن و دارای مشکالت پیش زمینه‌ای (به عنوان مثال، دیابت، فشار خون باال و بیماری‌های قلبی عروقی) پیش آگهی ضعیف‌تری داشتند (کِویی و همکاران ۲۰۲۰؛ وانگ و همکاران ۲۰۲۰; یانگ و همکاران ۲۰۲۰).

▪️کنترل عفونت در دندانپزشکی:
خطر عفونت بیمارستانی در محیط کار دندانپزشکی، مراجعه‌کنندگانی که سرفه و عطسه می‌کنند و یا درمان‌های دندانی دریافت می‌کنند از جمله در رویه‌هایی که با استفاده از هندپیس با سرعت بالا یا اولتراسونیک می‌باشد ترشحات دهانی، بزاق یا خون بیمار را به هوا و محیط اطراف پخش می‌کنند. ابزار دستی دندانپزشکی پس از استفاده امکان آلوده شدن با میکروارگانیسم‌های مختلف بیماری‌زا را دارند و یا حتی‌امکان قرار گرفتن در معرض یک محیط آلوده در کلینیک را نیز دارند.

همچنین، عفونت می‌توانند از طریق سوراخ شدن پوست با وسایل تیز و برنده و یا تماس مستقیم بین غشاهای مخاطی و دست‌های آلوده ایجاد شوند (کوهن و همکاران ۲۰۰۳).

با توجه به ویژگی‌های منحصر به فرد رویه‌های دندانپزشکی با وجود تعداد زیادی قطرات و ذرات معلق در هوا که ایجاد می‌شوند‌، اقدامات حفاظتی استاندارد روتین هنگام معالجات بالینی دندانی به اندازه کافی برای جلوگیری از انتشار کووید-۱۹ موثر نیستند. بخصوص هنگامی که بیماران در دوره نهفته قرار دارند، غافل از اینکه آنها آلوده به عفونت هستند و یا تصمیم به پنهان کردن عفونت خود دارند.

پروتکل‌های کنترل عفونت مؤثر
رعایت بهداشت دست مهمترین اقدام برای کاهش خطر انتقال میکروارگانیسم‌ها به بیماران می‌باشد. (الرسون و همکاران ۲۰۰۰). بسته به نوع سطح، دما یا رطوبت محیط CoV-SARS-2 می‌تواند بر روی سطوح برای چند ساعت یا حداکثر چند روز وجود داشته باشد (WHO 2020c). این امر نیاز به بهداشت خوب دست را تقویت می‌کند و اهمیت ضدعفونی کردن کامل همه سطوح در کلینیک دندانپزشکی را در بر دارد. استفاده از تجهیزات محافظ شخصی از جمله ماسک، دستکش، لباس و عینک یا سپر صورت، برای محافظت از پوست و مخاط توصیه می‌شود (به طور بالقوه) در برابر خون و ترشحات آلوده.