بیماری های شایع دهان و دندان

سلامت دهان و دندان بخش مهمی از سلامت و تندرستی کلی شماست. بهداشت نامناسب دهان می تواند منجر به حفره های دندانی و بیماری های شایع دهان و دندان و یا حتی لثه شود و همچنین با بیماری قلبی، سرطان و دیابت مرتبط است.

حفظ سلامت دندان ها و لثه ها یک تعهد مادام العمر است. بنابراین بهتر است هرچه زودتر عادات بهداشت دهان و دندان را یاد بگیرید – مانند مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و محدود کردن مصرف قند – راحت‌تر از اقدامات دندانپزشکی پرهزینه و مشکلات سلامتی طولانی‌مدت جلوگیری می‌کنید.

حقایقی در مورد سلامت دندان و دهان

حفره های دندانی و بیماری های مربوط به لثه بسیار شایع هستند. به گفته سازمان بهداشت جهانی:

1. بین 60 تا 90 درصد کودکان مدرسه ای حداقل یک حفره دندانی دارند
2. تقریباً 100 درصد بزرگسالان حداقل یک حفره دندانی دارند
3. بین 15 تا 20 درصد از بزرگسالان 35 تا 44 ساله بیماری شدید لثه دارند
4. حدود 30 درصد از افراد 65 تا 74 ساله در سراسر جهان هیچ دندان طبیعی ندارند
5. در بیشتر کشورها، از هر 100000 نفر، بین 1 تا 10 مورد سرطان دهان وجود دارد.
6. بار بیماری های دهان در گروه های جمعیتی فقیر یا محروم بسیار بیشتر است

به عنوان مثال، با انجام موارد زیر، بیماری های دندان و دهان را می توان تا حد زیادی کاهش داد:

• حداقل دو بار در روز دندان های خود را با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید
• حداقل یک بار در روز نخ دندان بکشید
• کاهش مصرف شکر
• خوردن یک رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزیجات
• اجتناب از محصولات تنباکو
• نوشیدن آب فلورایده
• به دنبال مراقبت های دندانپزشکی حرفه ای

علائم مشکلات دندانی و دهانی

ملاقات با دندانپزشک خود را نباید به تعویض بیاندازید تا علائم مجددا ظاهر شوند. معمولاً توصیه می شود دو بار در سال به دندانپزشکی مراجعه کنید تا حتی قبل از اینکه متوجه علائمی شوید، بتوانند مشکل را پیدا کنند.

اگر هر یک از علائم هشداردهنده زیر را تجربه کردید، باید در اسرع وقت به دندانپزشک خود مراجعه کنید:

• زخم ها، زخم ها یا نواحی حساس در دهان که بعد از یک یا دو هفته بهبود نمی یابند
• خونریزی یا تورم لثه ها بعد از مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن
• بوی بد مزمن
• حساسیت ناگهانی به دماهای سرد و گرم یا نوشیدنی ها
• دندان درد
• لق شدن دندان ها
• عقب رفتن لثه
• درد هنگام جویدن یا گاز گرفتن
• تورم صورت و گونه
• دندان های ترک خورده یا شکسته
• خشکی مکرر دهان

اگر هر یک از این علائم همراه با تب بالا و تورم صورت یا گردن باشد، باید به دنبال درمان فوری پزشکی باشید. درباره علائم هشدار دهنده مشکلات دهان و دندان بیشتر بدانید.

علل بیماری های دندان و دهان

حفره دهان شما، محل خوبی برای جمع آوری انواع باکتری ها، ویروس ها و قارچ ها را می باشد. برخی از آنها به آنجا تعلق دارند و فلور طبیعی دهان شما را تشکیل می دهند. معمولاً این باکتری ها در مقادیر کم بی ضرر هستند. اما رژیم غذایی سرشار از قند شرایطی را ایجاد می کند که در آن باکتری های تولید کننده اسید می توانند رشد کنند. این اسید مینای دندان را حل می کند و باعث ایجاد حفره های دندانی می شود.

باکتری های نزدیک خط لثه شما در یک ماتریکس چسبنده به نام پلاک رشد می کنند. اگر پلاک به طور منظم با مسواک زدن و نخ دندان برداشته نشود، در طول دندان شما جمع می شود، سفت می شود و به سمت پایین حرکت می کند. این می تواند لثه های شما را ملتهب کند و باعث ایجاد وضعیتی به نام ژنژیویت شود.

افزایش التهاب باعث می شود که لثه ها از دندان های شما جدا شوند. این فرآیند باعث ایجاد کیسه هایی می شود که در نهایت ممکن است چرک در آنها جمع شود. این مرحله پیشرفته تر بیماری لثه پریودنتیت نامیده می شود.

عوامل زیادی در ایجاد ورم لثه و پریودنتیت نقش دارند، از جمله:

• سیگار کشیدن
• عادات ضعیف مسواک زدن
• مصرف مکرر غذاها و نوشیدنی های شیرین
• دیابت
• استفاده از داروهایی که میزان بزاق دهان را کاهش می دهند
• سابقه خانوادگی یا ژنتیک
• برخی عفونت ها مانند HIV یا ایدز
• تغییرات هورمونی در زنان
• رفلاکس اسید یا سوزش سر دل
• استفراغ مکرر به دلیل اسید
• تشخیص بیماری های دندان و دهان

اکثر مشکلات دندانی و دهانی را می توان در طول معاینه دندان تشخیص داد. در طول معاینه، دندانپزشک شما را از نزدیک بررسی می کند:

1. دندان ها
2. دهان
3. گلو
4. زبان
5. گونه ها
6. فک
7. گردن

راه های تشخیص بیماری دهان و دندان

دندانپزشک شما ممکن است برای کمک به تشخیص، با ابزارها یا ابزارهای مختلف به دندان های شما ضربه بزند یا خراش دهد. یک تکنسین در مطب دندانپزشکی از دهان شما عکس اشعه ایکس دندان می گیرد و مطمئن می شود که تصویری از هر یک از دندان های شما می گیرد. در صورت بارداری حتما به دندانپزشک خود اطلاع دهید. زنان باردار نباید اشعه ایکس انجام دهند.

ابزاری به نام پروب می تواند برای اندازه گیری پاکت لثه شما استفاده شود. این خط کش کوچک می تواند به دندانپزشک شما بگوید که آیا بیماری لثه دارید یا نه. در دهان سالم، عمق پاکت‌های بین دندان‌ها معمولاً بین ۱ تا ۳ میلی‌متر (میلی‌متر) منبع مورد اعتماد است. هر اندازه گیری بالاتر از آن ممکن است به معنای ابتلا به بیماری لثه باشد.

اگر دندانپزشک شما هر گونه توده، ضایعات یا رشد غیرطبیعی در دهان شما پیدا کند، ممکن است بیوپسی لثه را انجام دهد. در طول بیوپسی، یک قطعه کوچک از بافت از رشد یا ضایعه برداشته می شود. سپس نمونه برای بررسی زیر میکروسکوپ برای بررسی سلول های سرطانی به آزمایشگاه فرستاده می شود.

در صورت مشکوک بودن به سرطان دهان، دندانپزشک شما ممکن است آزمایش های تصویربرداری را نیز برای بررسی گسترش سرطان تجویز کند. آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• اشعه ایکس
• اسکن ام آر آی
• سی تی اسکن
• آندوسکوپی

منبع : کلینیک رایا